แม่น้ำปิง

แม่น้ำปิง หรือ แม่ปิง หรือ แม่ระมิงค์ ต้นน้ำอยู่ที่ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เป็นแม่น้ำสายสำคัญของประเทศไทย และเป็นหนึ่งในสองของแม่น้ำที่บรรจบมาเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา

แม่น้ำปิงไหลอยู่ในหุบเขาระหว่างทิวเขาถนนธงชัยกลางกับทิวเขาผีปันน้ำตะวันตก มีต้นน้ำอยู่ที่ดอยเชียงดาวในอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ไหลลงทางใต้ผ่านจังหวัดลำพูน รวมกับแม่น้ำวังที่อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก ไหลลงใต้ผ่านจังหวัดกำแพงเพชร แล้วบรรจบกับแม่น้ำน่านที่ อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ และจากจุดนี้ไปเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำปิงมีความยาวทั้งสิ้น 658 กิโลเมตร

แม่น้ำปิงมีแม่น้ำสาขาที่สำคัญอยู่ 6 สาย ได้แก่ น้ำแม่งัด น้ำแม่แตง น้ำแม่กวง น้ำแม่ลี้ น้ำแม่กลาง และน้ำแม่แจ่ม

ในบริเวณแม่น้ำปิงตอนบนเป็นที่ตั้งของอุทยานแห่งชาติแม่ปิง มีเนื้อที่ 627,346 ไร่ (1,003.75 ตร.กม.) 

แม่น้ำปิง นั้นเป็นแม่น้ำสายสำคัญซึ่งตลอดระหว่างสองข้างทางของแม่น้ำปิงที่ไหลผ่านจังหวัดเชียงใหม่ นี้นั้น ได้ก่อเกิดชุมชมทั้งสองฝั่งของแม่น้ำปิง ก่อกำเนิดวัฒนธรรม และสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ มากมายนับไม่ถ้วน

เขื่อนและอ่างเก็บน้ำ

เขื่อนที่สำคัญกั้นลำน้ำสายนี้คือเขื่อนภูมิพล ตั้งอยู่ที่อำเภอสามเงา จังหวัดตาก ลุ่มแม่น้ำปิงกินเนื้อที่ 33,898 ตารางกิโลเมตร และหากรวมกับลุ่มแม่น้ำวังจะกินเนื้อที่ 44,688 ตารางกิโลเมตร นอกจากนี้มีฝายแม่แฝก ที่ตำบลแม่แฝก อำเภอสันทราย

แม่น้ำสาขา

• แม่น้ำแม่งัด (รวมเข้ากับแม่น้ำปิงที่พิกัด 19°09′11″N 99°00′44″E) ที่จังหวัดเชียงใหม่-
• แม่น้ำแม่แตง (รวมเข้ากับแม่น้ำปิงที่พิกัด 19°06′08″N 98°56′49″E) ที่จังหวัดเชียงใหม่
• แม่น้ำแม่ริม (รวมเข้ากับแม่น้ำปิงที่พิกัด 18°55′13″N 98°58′02″E) ที่จังหวัดเชียงใหม่
• แม่น้ำแม่กวง ที่จังหวัดลำพูน
• แม่น้ำแม่ขาน อำเภอสะเมิง กับ อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่
• แม่น้ำแม่วาง อำเภอแม่วาง กับ อำเภอดอยหล่อ จังหวัดเชียงใหม่
• แม่น้ำแม่งาน
• แม่น้ำลี้ (รวมเข้ากับแม่น้ำปิงที่พิกัด 18°25′43″N 98°42′08″E) ที่อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่
• แม่น้ำแม่กลาง (รวมเข้ากับแม่น้ำปิงที่พิกัด 18°22′12″N 98°40′55″E) ที่อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่
• แม่น้ำแม่แจ่ม (รวมเข้ากับแม่น้ำปิงที่พิกัด 18°11′19″N 98°38′02″E) ที่อำเภอจอมทอง กับ อำเภอฮอด จังหวัดชียงใหม่
• แม่น้ำแม่หาด
• แม่น้ำแม่ตื่น
• ห้วยแม่ท้อ
• คลองวังเจ้า
• คลองแม่ระกา
• คลองสวนหมาก
• แม่น้ำวัง (รวมเข้ากับแม่น้ำปิงที่พิกัด 17°07′25″N 99°03′35″E ที่อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก โดยจุดรวมเป็นจุดเชื่อมต่อของ 3 ตำบล คือ ตำบลแม่สลิด ตำบลตากออก และ ตำบลเกาะตะเภา

เขตชุมชนในลุ่มน้ำ

เขตชุมชนหลายแหล่งอยู่บริเวณลุ่มน้ำปิงแสดงด้านล่าง พื้นที่หลายแห่งเป็นพื้นที่ประวัติศาสตร์ที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวโยงกับน้ำแม่ปิง ลำดับของเมืองเรียงจากจุดเริ่มต้นของแม่น้ำไปถึงจุดปลายสุด

• เชียงดาว (เชียงใหม่)
• แม่แตง (เชียงใหม่)
• สันทราย (เชียงใหม่)
• แม่ริม (เชียงใหม่)
• เมืองเชียงใหม่ (เชียงใหม่)
• สารภี (เชียงใหม่)
• หางดง (เชียงใหม่)
• เมืองลำพูน (ลำพูน)
• สันป่าตอง (เชียงใหม่)
• ป่าซาง (ลำพูน)
• ดอยหล่อ (เชียงใหม่)
• เวียงหนองล่อง (ลำพูน)
• จอมทอง (เชียงใหม่)
• บ้านโฮ่ง (ลำพูน)
• ฮอด (เชียงใหม่)
• ดอยเต่า (เชียงใหม่)
• ลี้ (ลำพูน)
• สามเงา (ตาก)
• บ้านตาก (ตาก)
• เมืองตาก (ตาก)
• วังเจ้า (ตาก)
• โกสัมพีนคร (กำแพงเพชร)
• เมืองกำแพงเพชร (กำแพงเพชร)
• คลองขลุง (กำแพงเพชร)
• ขาณุวรลักษบุรี (กำแพงเพชร)
• บรรพตพิสัย (นครสวรรค์)
• เก้าเลี้ยว (นครสวรรค์)
• เมืองนครสวรรค์ (นครสวรรค์)